Każdy mieszkaniec Środy Wielkopolskiej na pewno nie raz przechodził, a nawet siadał na dwóch słynnych Ławeczkach. Pierwsza poświęcona została księdzu Augustynowi Szamarzewskiemu, natomiast druga, księdzu Wojciechowi Raczkowskiemu. Czy jednak każdy zna dobrze obie postacie?
Pomniki-ławeczki są dość powszechnym zjawiskiem w całej Polsce i nie tylko. Charakteryzują się tym, że wyglądają dość realistycznie. Oto przechodzisz obok zwykłej ławki, na której ktoś siedzi, jednak orientujesz się, że to postać odlana z brązu! Tablica lub jakiś napis w pobliżu informuje kogo przedstawia dana rzeźba.
W Środzie Wielkopolskiej postawiono dwa takie pomniki. Na jednej ławce siedzi ks. Augystyn Szamarzewski, a na drugiej ks. Wojciech Raczkowski. Nie każdy jednak zna te osobistości, a naprawdę warto się dowiedzieć kim były i co zrobiły.
Ławeczka ks. Augustyna Szamarzewskiego
Pomnik odsłonięto w 2016 roku na skwerze pomiędzy ul. Ratuszową i Sejmikową z inicjatywy Średzkiego Towarzystwa Kulturalnego. Projekt wykonał Chrystian Gomolec, natomiast odlew rzeźby firma Brązart z Pleszewa Na pomniku można znaleźć dwie inskrypcje – jedna z nazwiskiem i latami życia księdza, a druga mówiąca o wykonawcach.
Ławeczka stoi niedaleko Kolegiaty Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej, w której prawie 30 lat pełnił swoje obowiązki ks. Augustyn Szamarzewski. Ksiądz Augustyn został ukazany w pozycji siedziącej, trzymając w prawej dłoni brewiarz.
Augustyn Szamarzewski urodził się w Poczdamie, w 1832 roku. Był synem urzędnika pocztowego. Na poczcie znalazł również swoją pierwszą pracę, tuż po ukończeniu szkoły w Poznaniu. Szybko się ożenił, lecz tak samo szybko jego żona zmarła. Szamarzewski postanowił wstąpić do seminarium duchownego w Gnieźnie. Po ukończeniu nauk i otrzymaniu święceń kapłańskich w 1959 roku, został wikarym w Środzie Wielkopolskiej. Gdy wybuchło powstanie styczniowe, zaangażował się mocno w wygłaszanie kazań, werbunek ochotników oraz przemycanie zaopatrzenia. Wkrótce został aresztowany, wysłany do Prus i skazany na karę więzienia.
W 1864 roku wyszedł na wolność i wrócił do Środy, aby kontynuować kapłańską posługę. Szamarzewski od zawsze być mocno zaangażowany w życie społecznie miasta i również po powrocie zaczął działać z mieszkańcami. Organizował wśród rzemieślników i rolników spółdzielnie oszczędnościowe, które szybko się rozwinęły i powstawały w okolicznych miejscowościach. W 1872 roku wszystkie spółki połączył w jeden Związek Spółek Zarobkowych i Gospodarczych. W 1873 roku znów trafił do więzienia za stawianie oporu pruskiemu zaborcy. Wkrótce został proboszczem w Ostrowie Wielkopolskim, jednak nie zaprzestał działań społecznych.
Zmarł 8 maja 1891 w Ostrowie Wielkopolskim, gdzie został pochowany, a jego pogrzeb stał się patriotyczną manifestacją.
Ławeczka ks. Wojciecha Raczkowskiego
Bardzo podobny pomnik, który przedstawia księdza tym razem z laską. Rzeźbę odsłonięto w 2018 roku przy ul. Wiosny Ludów, przed Kościołem Najświętszego Serca Jezusa. Oprócz samego księdza Wojciecha na ławce widnieją trzy gołębie – jeden z rozwiniętymi skrzydłami i dwa po lewej stronie ławki, na bruku. Pomnik zaprojektował fotograf Józef Odalanowski, a pomnik wykonał Adam Wójkiewicz. Odlew wykonano w pracowni Piotra Garstki w Szymanowie koło Śremu.
Wojciech Raczkowski urodzony 1932 roku, w Pniewach, studiował w seminarium w Gnieżnie oraz Poznaniu. Kolejne studia kończył w Lublinie, a także Rzymie.
Był niezwykle pracowitym i wykształconym człowiekiem, co potwierdzają nie tylko liczne studia, ale duże doświadczenie duszpasterskie. Z początku był wikariuszem w parafii Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Wolsztynie, następnie parafii Najświętszego Zbawiciela w Poznaniu i parafii św. Wojciecha w Poznaniu.
Pracował również jako kapelan domu sióstr Miłosierdzia i duszpasterz młodzieży w Buku. W latach 1980–2002 był proboszczem parafii Najświętszego Serca Jezusa w Środzie Wielkopolskiej. Dodatkowo wykładał historię Kościoła na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim i Papieskim Wydziale Teologicznym w Poznaniu oraz pisał dla gazety „Przewodnik Katolicki”.
Zmarł 25 listopada 2013 w Środzie Wielkopolskiej, gdzie również został pochowany.