Jak już wspominaliśmy w artykule “Co warto robić w Środzie Wielkopolskiej?”, Środa to miasto niewielkie, które znajduje się w cieniu Poznania i innych bardziej atrakcyjnych miejscowości. Warto trochę wypromować Środę, bo wcale nie odbiega ona ciekawymi miejscami od tych z regionu.
W Środzie Wielkopolskiej, wbrew pozorom, nie można się nudzić. Potwierdzą to zarówno turyści, jak i mieszkańcy. Oprócz rozległych terenów zielonych, miasto posiada ciekawą propozycję kulturalną oraz typowe turystyczne atrakcje. W tym miejscu idealnie odnajdą się rodziny z dziećmi, pary lub samotni włóczędzy.
Oto najbardziej atrakcyjne miejsca w Środzie Wielkopolskiej:
Powiatowa Kolej Wąskotorowa
Kolejka wąskotorowa to główna atrakcja Środy Wielkopolskiej. Powstała ona w latach 1898-1902. Trasa prowadziła z miejscowości Kobyle (dzisiaj wieś znajdująca się w granicach miasta Poznań) przez Tulce, Krerowo, Szlachcin, Środę Wielkopolską do Zaniemyśla. Z kolei korzystali głównie chłopi, którzy mogli dowozić płody rolne na rynek oraz robotnicy zatrudnieni w Poznaniu. Z majątków położonych przy szlaku kolejki w okresie jesiennym przewożono duże ilości buraków cukrowych. Ich odbiorcą była Cukrownia „Środa”, która posiadała bocznice bezpośrednio prowadzące na plac składowo-wyładowczy, przy czym do rozładowywania wagonów służyła specjalna maszyna. Przez kolejne lata kolej udoskonalano, wprowadzając na przykład wagon o napędzie diesla.
W latach powojennych kolej wąskotorowa powoli zaczęła tracić na znaczeniu. Wynikało to z rozbudowy dróg, połączeń autobusowych i tramwajowych. W 1977 zlikwidowano odcinek Tulce – Środa Wielkopolska. Po latach pozostał tylko 14-kilometrowy odcinek łączący Środę z Zaniemyślem, na którym planowy ruch – z kilkoma przerwami – trwał do 2001 roku.
Kolej wąskotorowa żyje dziś głównie dzięki pasjonatom, którzy przywrócili ją do życia kilka lat temu. Niestety z powodów finansowych parowóz obsługujący turystyczną trasę do Zaniemyśla został zamieniony na lokomotywę spalinową, co w dzisiejszej dobie kryzysu klimatycznego obniż wartość tej atrakcji. Trwają jednak intensywne prace nad przywróceniem oryginalnego parowozu. Dzisiaj kolejka jeździ tylko w sezonie letnim w niedzielę, na ogół na trasie Środa – Zaniemyśl.
Dla dzieci sama jazda kolejką może być atrakcyjna, ale oprócz tego na trasie roztaczają się piękne widoki na pola, łąki i lasy. Taki kurs w letni wieczór może być naprawdę odprężający oraz inspirujący.
Warto wspomnieć, że Towarzystwo Przyjaciół Kolejki Średzkiej „Bana” wynajmują kolejkę na różne imprezy okolicznościowe. Może to dobry pomysł na zorganizowanie urodzin lub imprezy integracyjnej?
Zabytkowy Rolls-Royce
Odwiedzając Środę można na ulicy zobaczyć nietypowy pojazd. To replika legendarnego modelu Rolls-Royce Silver Ghots z roku 1907 wykonana przez średzkiego konstruktora Jerzego Golbę. Rolls-Royce Silver Ghost to luksusowy samochód osobowy produkowany przez brytyjską firmę Rolls Royce w latach 1906 – 1926. Samochody z tej formy woziły najbardziej dystyngowane głowy w Europie, królów, prezydentów, premierów…
Auto Golby było konstruowane przez całe pięć lat według oryginalnych planów. Mimo, że kilka elementów mechanicznych i wyposażenia różni się od pierwowzoru, samochód robi prawdziwe wrażenie. Jeśli chodzi o zmiany to konstruktor zastosował silnik, który jest współczesną konstrukcją i pochodzi od samochodu Ford Scorpio 2.0 i mocy około 120 KM. Auto z 1907 roku miało silnik około 7.0 o mocy 40 – 60 KM.
Jak prawdziwy Rolls-Royce samochód ma charakterystyczną figurkę kobiety na masce. Ponoć jej pierwowzorem była sekretarka Charlesa Rollsa. Na podstawie pierwowzoru Golba wyrzeźbił ją w gipsie, a potem odlał w mosiądzu.
Jerzy Golba budował i naprawiał auto prawie całkowicie sam, z czego jest bardzo dumny. Być może podczas spaceru po mieście uda ci się zobaczyć pana Jerzego jadącego na zakupy luksusowym Rolls-Roycem. To dość nietypowa atrakcja w Środzie, która jest oryginalna w skali województwa.
Jezioro Średzkie
Jezioro Średzkie to sztuczny zbiornik, który mieści się na Maskawie. Został wybudowany na przełomie lat 60. i 70. XX wieku. Jego powierzchnia wynosi wynosi 47,7 ha, a objętość 900 m2. Zbiornik powstał na potrzeby rolnictwa i służb przeciwpożarowych, a także w celach retencyjnych. Obecnie spełnia głównie rolę rekreacyjną.
Jezioro Średzkie jest jednym z bardziej atrakcyjnych miejsc w Środzie Wielkopolskiej. Miejsce to odwiedzają głównie mieszkańcy, którzy mogą się zrelaksować i miło spędzić czas z dala od miejskiego zgiełku. Tereny jeziora to świetne miejsce na wypady indywidualne, z rodziną, ze znajomymi, z dziećmi. Miasto zadbało, aby połączyć aktywny wypoczynek z możliwością leniuchowania. Infrastruktura wokół zalewu jest rozbudowana i zadbana. Przy jeziorze znajdują się: plaża główna, plaże drobnopiaszczyste, zjeżdżalnie, pomosty, miejsce na ognisko, plac zabaw czy gastronomia – to wszystko przyciąga nie tylko mieszkańców Środy Wielkopolskiej ale także turystów.
Jezioro odwiedzają także wędkarze, którzy dokonują tu obfitych połowów. Z terenu wokół zbiornika korzystają także rolkarze, rowerzyści oraz biegacze. Dodatkową atrakcją jest możliwość odbycia zjazdu na tyrolce w wodzie czy wynajęcie łódki.
Chociaż nie jest to jezioro w lesie, a pomiędzy miastem a polami, można przejść się przyjemną trasą pieszo-rowerową wokół akwenu. Brzeg porastają liczne chaszcze – od trzcin i pałek wąskolistnych, przez żywokosty lekarskie i oczerety. Można tu dojrzeć także perkozy, bączki, łabędzie i łyski.
Zalew Średzki to bardzo przyjemne miejsce szczególnie w upalne dni letnie oraz wieczory. Każdy znajdzie w tym miejscu coś dla siebie.
Co jeszcze warto zobaczyć będąc w Środzie Wielkopolskiej?
Kameralne kino “Baszta”
W Środzie na uwagę zasługuje również kino „Baszta”. To bardzo kameralny obiekt serwujący kulturę i rozrywkę na wysokim poziomie. Premiery filmów odbywają się w tym samym czasie co w Poznaniu, jednak bilety są tu znacznie tańsze (prawie o połowę!). Dodatkowo kino pozbawione jest popcornu i innych komercyjnych dodatków, co sprawia, że można się skupić wyłącznie na przyjemności z oglądania dobrego filmu. To szczególnie godna polecenia propozycja do mieszkańców Rataj, którzy do Środy mają bardzo blisko.